Guillaume Dufay - Missa L'Homme Armé

olla-vogala

 

- Composer: Guillaume Dufay (Du Fay, Du Fayt) (5 August 1397(?) -- 27 November 1474)

- Ensemble: Oxford Camerata - Conductor: Jeremy Summerly

- Year of recording: 1994 Missa L'Homme Armé, for 4 voices, written ca. 1460. 00:00

- 0. L'Homme Armé {anonymous} 00:46

- I. Kyrie 05:43

- II. Gloria in excelsis Deo 14:38

- III. Credo in unum Deum 27:27

- IV. Sanctus 37:36

- V. Agnus Dei

 

 

"Beware the armed man!" was a cry familiar to the ears of the late feudal culture of the "Autumn of the Middle Ages." Pope Pius II died in Ancona while trying to garner support for a new Crusade to wrest Constantinople from the hand of the Turks, who had conquered the city in 1453. This crusading project and the stylized chivalric ethos of the Burgundian court of Charles the Bold provide historical context for the immediately popular monophonic hit song L'homme armé. Robert Morton and Antoine Busnois, singers and composers to the Burgundian dukes, have been variously credited with the first polyphonic setting of the tune. In fact, the song engendered a vast family of compositions -- some 40 masses over the late fifteenth and early sixteenth centuries. While Johannes Ockeghem may have been the first to complete a cycle of five Mass ordinary movements based upon the L'homme armé chanson, Busnois' Missa L'homme armé proved seminal to the tradition.

 

The coeval Missa L'homme armé of Guillaume Dufay appears to quote music from Busnois, and thus likely dates from the last decade of Dufay's life. As in all four of Dufay's late cantus firmus masses, the central organizational device is a pre-existent melody in the tenor voice, stated at least once in each of the five Mass movements. Unlike the Missa Se la face ay pale, however (and unlike the more overt cantus firmus statements in Busnois and Ockeghem's L'homme armé masses), Dufay twists and disguises the chanson melody, altering it, ornamenting it, and subjecting it to a dazzling array of compositional permutations. - Dufay apportions the tripartite structure of the L'homme armé melody across the three sections of the Kyrie, with tenor cantus firmus entries sneaking in from adjacent bass notes, hiding among melodic similarities permeating other voices, and elaborated with a "tag" in Kyrie I and a diminution of the melody appended to Kyrie II.

 

- The entire melody appears twice in the Gloria, once with melodic ornamentation and shuffled rhythmic values, and a second time with further rhythmic alteration. The opening duo of this movement (and that of the following Credo) uses the motto opening first heard in the Kyrie, lending some audible support to the cyclic structure.

 

- The Credo movement follows a similar pattern to the Gloria: opening with a tremendously long duo, continuing with a structure containing an identical cantus firmus statement, and climaxing in a rhythmically intense third statement in diminution and a long free-composed "tag."

 

- Sanctus presents fragments of the tenor melody only at first, but then a complete statement without any alteration in the second Osanna.

 

- The most celebrated compositional fancy in this setting occurs in the third Agnus Dei movement, Dufay's famous "crab canon" [see 42:23 in this video]. The tenor voice is given the familiar L'homme armé tune, with a Latin inscription "Cancer eat plenus sed redeat medius," translated "The Crab goes out full but comes back half." Part of the solution to this witty instruction involves rhythmic diminution: the "coming back," or second statement of the melody, should halve all rhythmic values. But the crustacean invocation indicates a further complexity: retrograde motion the first time, as the crab "goes out" walking backwards. Dufay's clever gambit certainly sparked a tradition of competition and compositional challenge in the nascent family of L'homme armé mass settings. The first sheet in this video shows the Anonymous "L'Homme Armé" tune, upon which Dufay's Mass is based.

Catégorie

Musique

Licence

Licence YouTube standard

Musique

"Gloria" de Oxford Camerata (Google Play • iTunes)

Matthias Corvin, élu roi de Hongrie

24 janvier 1458: Le fils du chef hongrois Janos Hunyadi, Matthias Corvin ou Corvinus, est élu roi de Hongrie à la mort de Ladislas. Janos Hunyadi, petit baron de Transylvanie, remarqué par l’Empereur Sigismond pour sa valeur militaire et ses talents d’organisateur, prendra la tête des armées hongroises et fera de son pays le bouclier principal de l’Europe contre les assauts des Ottomans. Pour parfaire ce projet de barrer la route de Vienne et du Danube aux Turcs, Hunyadi réforme l’Etat, le dé-féodalise et crée une armée populaire au départ des masses paysannes magyars. Il sera détesté des magnats, mis à contribution pour financer cette armée nombreuse, seule capable de faire barrage à la puissance ottomane. Son fils Matthias Corvin poursuivra son oeuvre, imposera aux magnats l’efficacité politique conçue par son père et donnera, face aux Ottomans, désormais maîtres de Byzance, une période de paix de plus de 70 ans à la Hongrie. Quand les magnats reprendront le dessus, ils disloqueront l’armée populaire et seront écrasés par les janissaires à Mohacs en 1526, réduisant la Croatie médiévale à des “reliquae reliquarum”, des “résidus de résidus”, et plongeant la Hongrie sous une tutelle ottomane quasi permanente, jusqu’à la fin du 17ème siècle.

 

 

Machiavelli: gewetenloze opportunist of realist?

 

Machiavelli: gewetenloze opportunist of realist?

Ex: http://www.nationalisme.info/

In 1469 werd Niccolò Machiavelli geboren in Florence. De veelbesproken figuur leefde in een tijdperk waarin West-Europa stond te trillen op haar grondvesten. De Renaissance, ontdekkingsreizen, de boekdrukkunst, Keizer Karel, noem maar op, het gebeurde allemaal tijdens het leven van Machiavelli.

Ten midden van deze woelige periode bestond Italië uit een schakering van stadstaten en gewesten, terwijl bv. Spanje en Frankrijk reeds eenheidsstaten werden. Een groot deel van zijn leven (van 1498 tot 1512) was hij actief in de politiek van de Florentijnse republiek. Hij stond er in die periode aan het hoofd van de tweede kanselarij. Ik ga hier niet heel de werking van deze stadstaat uitleggen, gezien dit niet zou bijdragen aan het verdere verloop van het artikel. Waar ik op wil wijzen is dat dit een vrij machtige positie was en dat hij aan het hoofd stond van bijvoorbeeld defensie, binnenlandse aangelegenheden…

Na de terugkomst van de Medici’s, waar hij ook nog bij in dienst is geweest achteraf maar geen grote rol meer speelde in het bestuur, schreef hij een aantal van zijn meesterwerken. Het bekendste is ongetwijfeld ‘Il Principe’ (‘De Heerser’) dat hij schreef in 1513. Hij trachtte hierin te beschrijven hoe “een heerser” aan de macht moest komen, en moest blijven. Hij was de eerste die op die manier de politiek begon te beschouwen als een wetenschap op zich.

Hij refereerde vaak naar ofwel zijn eigen tijd, ofwel de klassieke oudheid. Wie hij zag als een goed heerser was de beruchte Cesare Borgia. Dit was een nogal berucht figuur, gezien hij niet bepaald terugdeinsde voor moord of verraad. Machiavelli beschouwde dit echter niet als negatief, zijn werk ‘De Heerser’ was daarom een modelvoorbeeld van utilistisch denken. “Het doel heiligt de middelen” zou een uitspraak zijn die perfect het denken van Machiavelli samenvat, hoewel dit geen uitspraak is die van hemzelf komt.

Dit, en o.a. een aantal opvallende citaten die ik er aan kan toevoegen, zorgen dat hij een politiek incorrect figuur blijft tot op de dag van vandaag.

“De mensen zijn zó onnozel en ze richten zich zo op hun directe behoeften dat iemand die bedriegt altijd wel iemand vindt die zich wil laten bedriegen”.

of nog eentje:

“[…] om zijn machtspositie te handhaven, is hij dikwijls genoodzaakt te handelen in strijd met de betrouwbaarheid, de barmhartigheid, de menselijkheid en de godsdienstigheid. En daarom is het nodig dat hij mentaal bereid is een andere koers te gaan varen als de grillen van het lot en de veranderende situaties hem dat voorschrijven. En hij moet het goede niet achterwege laten wanneer dat mogelijk is, maar van de andere kant moet hij in staat zijn over te stappen op het kwade wanneer de noodzaak hem daartoe dwingt.”

Het doel heiligt de middelen…

Dit geeft hem, ten onrechte, de bijklank van een gewetenloze ploert die enkel met carrière maken bezig is. Niets is minder waar!

Het enige wat Machiavelli deed was de technische gerichtheid op wat politiek nuttig is te scheiden van het morele en theologische aspect van goedheid en rechtvaardigheid. Hij wijst een daad voor eigenbelang zonder meer af, hij stelt namelijk het staatsbelang voorop. Dit maakt van hem een amoreel, maar geen immoreel, denker. Hij stelt slechts een rationele methode voorop die elke improvisatie en elke toevalligheid in het politieke handelen uitsluit.

Concreet wil dit zeggen, naar de hopeloze pacifisten die dit lezen, dat hij het gebruik van geweld niet bij voorbaat afkeurt. Dit wil niet zeggen dat hij dit daarom verkiest. Hij stelt een morele handeling voorop, maar als het lot er anders over beslist, wijst hij de andere weg niet af. Voor hem gaat het dus niet op ten allen tijde vrede voor te schrijven, wanneer dit onmogelijk is om te handhaven.

Bovendien moet ik hierbij vermelden dat zijn wereldbeeld vaak samen gaat met een pessimistische kijk op de mens. Hiervoor kan ik verwijzen naar het eerste citaat. Volgens Machiavelli is de mens van nature geneigd tot het kwade. Hij beschouwt het begrip ‘vrije wil’ dan ook niet als keuze tussen goed en kwaad, maar als een mogelijkheid om datgene wat men wil bereiken te realiseren. Vrijheid is dus niet meer dan een technisch standpunt, geen ethisch.

Een tweede aspect wat hem typeert is een uiterst realistische benadering van de feiten. Dit is het best te illustreren met nog een citaat:

“Maar aangezien het mijn bedoeling is iets te schrijven dat nuttig is voor diegene die het begrijpt, vind ik het beter me te houden aan de feitelijke werkelijkheid van de dingen dan aan de gefingeerde voorstelling ervan.”

Dit laatste is ook iets waar vele idealisten vandaag de dag geen rekening mee houden. Zij die getekend zijn door het huidige tijdperk, met geen enkel vermogen om zich in een andere situatie van vredestijd en welvaart te verplaatsen.

Besluit

In mijn besluit kan ik stellen dat Machiavelli slechts een realist is en dat hij enkel door velen van deze tijd als een gewetenloze opportunist zal beschouwd worden. Dit zegt echter niets over de waarde van de gedachtegang van Machiavelli, maar enkel over de salonidealisten die in slaap zijn gevallen door hun eigen, tamme wereldje als wereldbeschouwing voor ogen te houden.


Soldaat van het Woord

[Soldaat van het Woord is Commilito en medewerker aan de Nationalistische Vormingscel. De meningen geuit in dit opiniestuk weerspiegelen echter niet noodzakelijk deze van de NSV!]