Ok

En poursuivant votre navigation sur ce site, vous acceptez l'utilisation de cookies. Ces derniers assurent le bon fonctionnement de nos services. En savoir plus.

jeudi, 28 mars 2013

Hoe staat de culturele strijd tegenover de economische?

ba10.jpg

Hoe staat de culturele strijd tegenover de economische?

door  Theo Van Boom

 
De ideologie van de crisis is het Westers denken, het occidentalisme. Het staat hegemonisch in onze maatschappij, na meer dan 40 jaar (Mei'68) te zijn opgelegd geweest als een vanzelfsprekendheid. Daarom dat wij vaak moeite hebben om ermee te breken. Het is ook dit occidentalisme dat de recentelijke ideologische verschuivingen dicteert, om zo de hoofdzaak te ontwijken: het economisch systeem. Deze realiteit moeten wij niet uit het oog verliezen. Het Westen is een eufemisme voor het kapitalisme, voor haar financieel model en voor haar liberale droom. Het occidentalisme is er de accute en reactionaire uitdrukking van.

Het occidentalisme is hegemonisch in de zin dat het de extremen, de conservatieven, de sociaaldemocraten, feministen, holebi-beweging... gereconfigureerd heeft. Zelfs het secularisme is overgegaan in een symbolische strijd tegen de islam en zodoende per extensio tegen alle religies.

Hoewel links van de "verrechtsing" van de maatschappij spreekt, gaat dit ervan uit dat deze maatschappij op dit moment door links bezet wordt. Dat is niet langer het geval: links is in panne en haar invloed berust zich nog louter op het feit dat rechts het culturele veld verlaten heeft. Dit veld ligt op dit moment niet braak, maar wordt door ons economisch systeem gedomineerd: een pure marktcultuur, homo festivus met soms wat bourgeois-bohémiens ertussen voor de goede orde.

Thans staat rechts vandaag in een betere positie om een deel van dit terrein terug te winnen. Links verwijt rechts van een instrumentalisering van culturele kwesties om zo de economische crisis te ontwijken. Maar langs de andere kant heeft links de moed niet gehad zich in te laten over vragen zoals burgerzin en secularisme. De Wereld Morgen houdt een week van het feminisme, fijn, maar hoe rijmt zij dit met feministische intellectuelen zoals wijlen Oriana Fallaci en Caroline Fourest? Hoe kan links dan nog ontkennen de afgelopen decennia gewoonweg de instrumentalisering van het occidentalisme te zijn geweest?

In feite maakt elk economisch systeem van zichzelf een ideologie om de zaken te simplificeren. Het is een soort van étatisme die de contradicties aan de basis van de samenleving wil overstijgen met mooie woordjes. Het herhalen van mantra's zoals "samenleven" en "seculiere staat" overplakt de maatschappelijke kloven met holle retoriek. Dat neemt echter niet weg dat het een zwaktebod is: een echt maatschappelijk idee ontbreekt.

Echter, hier is waar conservatieven zich vergissen en waar links wel wakker blijft: tegenover het accute electoralisme van de partijpolitiek kan er geen louter culturele strijd staan om een deel van de publieke opinie mee te veroveren. Wie filibustert over liberalen zoals Dalrymple en De Wever, maakt exact dezelfde fout als links de afgelopen 40 jaar en zal daardoor net zo goed instrument van de Westerse hegemonie worden.

Links zelf heeft recentelijk dan weer succes door economisch een reactionair neocommunisme voor te stellen: het financieren van de Westerse miserie. Maar wie het maatschappelijk model van een partij zoals de PVDA bekijkt, die ziet dan meteen dat er niet met dat Westen gebroken wordt.

Wat dus wel kan is een alternatief denkbeeld voorstellen met een nieuwe horizont, maar: de cruciale voorwaarde om dit denkbeeld valabel te maken is dat er een andere economische politiek bij centraal staat. Er kan geen culturele strijd geleverd worden zonder met het economische systeem van het occidentalisme (supranationaal leenkapitalisme) te breken.

En ja, vice versa natuurlijk ook. Maar wil men de vooronderstellingen van linkse waarden in vraag stellen, stel dan ook die van de Westerse economische hegemonie in vraag. Wil men de Westerse economische hegemonie in vraag stellen, stel dan ook die van de linkse waarden in vraag.

Links van de economie, rechts van de waarden? Noem het wat je wil, maar het gaat hem hier wel degelijk om een totaalpakket.